Düşük Fodmap Diyeti Nedir, Nasıl Yapılır, Kilo Verdirir Mi?

Düşük FODMAP Diyeti Nedir?

• Düşük FODMAP diyetini IBS gibi sindirim sistemi hastalıklarını iyileştirmede yardımcı bir beslenme tedavi yöntemi olarak kullanılmaktadır.
• Düşük FODMAP diyeti, fermente edilebilir kısa zincirli karbonhidrat içeren besinlerin diyetteki miktarını en aza indirgemektedir.
• Bu besinlerin tamamen diyetten çıkartılması yerine, bireyin huzursuzluğunu en aza indirecek düzeye getirmesini istenmektedir.
• Hastalık semptomların diyetle ne ölçüde azaltılabilirliği bireyler arasında değişkenlik göstermektedir.
• Besinler sindirim ve bağırsak hastalıklarının yaygın bir tetikleyicisi olabilmektedir.
• Bu nedenle bize iyi gelmeyen bazı besinlerin kısıtlanması oluşabilecek şikayetleri de önlememizi kolaylaştırmaktadır.
• “Fermente” edilebilir “Oligosakkaritler”, “Disakkaritler”, “Monosakkaritler” ve “Polyoller” (Fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols) şeklinde tanımlanmaktadır.
• Düşük FODMAP diyeti esaslarına genel olarak bakacak olursak; FODMAP bileşenleri genel olarak karbonhidrat kaynaklarından oluşmaktadır.
• FODMAP’i içeren besinler tüketildiğinde ince bağırsakta zayıf emilirler, yine buradaki bakteriler tarafından hızlı fermente edilerek gaz şişkinlik gibi rahatsızlıklar ortaya çıkarabilmektedir.
• Kolonda fermentasyona uğrayabildikleri için fermente edilebilir olarak adlandırılmaktadır.
• Zengin fruktoz/glikoz içeriği olan besinleri kısıtlamak Laktoz içeren besinlerden uzak durmak.
• Tam tahıllı ürünleri ve oligosakkarit içeriği olan kurubaklagilleri kısıtlamak.
• Meyvelerden ve polyollardan fakir bir menü oluşturmak esastır.

Düşük FODMAP Diyetinin Ne Gibi Faydaları Var?

• Düşük FODMAP diyetini uydulamanın faydaları, IBS'li binlerce insanda 30'dan fazla çalışmada test edildiği belirtilmektedir.
• Irritabl bağırsak sendromunun belirtilerini, (mide ağrısı, şişkinlik, reflü ve bağırsak hareketleri dahil) geniş ölçüde iyileştirebilmektedir.
• Diğer birçok çalışma FODMAP diyetinin şişkinlik, ishal ve kabızlığın tedavisine yardımcı olabileceğini göstermiştir.
• Yaşam kalitesini artırmaktadır: İBS hastaları; hasta oldukları dönem boyunca yaşadıkları semptomlar nedeniyle oldukça düşük yaşam kalitesine sahip olduklarını bildirmektedirler.
• FODMAP diyeti uygulayan hastalar bu noktada semptomların iyileştiğini ve günlük hayatlarını daha iyi geçirdiklerini söylemektedirler.
• Ancak şunu da belirtmekte fayda var; düşük FODMAP diyetinin IBS'li kişilerde enerji seviyelerini arttırabileceğini gösteren bazı kanıtlar bulunmakta ancak bu bulguyu desteklemek için plasebo kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır.

Düşük FODMAP Diyetini Kimler Yapmalı?

• Eğer herhangi bir sindirim ve bağırsak problemi yaşanmıyorsa FODMAP diyetini uygulamak fayla yerine zarar verebilmektedir.
• Sağlık otoriterleri IBS teşhisi konulmadıkça bireyin bu diyeti uygulamasını sakıncalı bulmaktadır.
• Üstelik hastalık tanısı konduysa da bu FODMAP beslenme tedavisini kendi başına bilinçsiz bir şekilde uygulanmamalıdır.
• İlgili hekim veya diyetisyeninize danışılmalıdır.

Düşük FODMAP Diyet Nasıl Yapılır? 

• Bu aşama, tüm yüksek FODMAP yiyeceklerini diyette en aza indirebilmeyi içermektedir.
• Bu diyeti izleyen kişiler çoğu zaman tüm FODMAP'lerden uzun süreli sakınmaları gerektiğini düşünmekte, ancak bu aşama sadece yaklaşık 3-8 hafta sürmelidir.
• Bunun nedeni, bağırsak sağlığı için günlük beslenmeye FODMAP'lerin dahil edilmesinin önemli olmasıdır.

Kısıtlanması gereken FODMAP besinleri:

• Disakkaritler: Süt ve süt ürünleri Monosakkaritler:  Fruktoz içeriği yüksek besinler; elma, armut, şeftali, karpuz, kuru üzüm gibi meyveler ile bal. Paketli olarak satılan ürünlerde yer alan yüksek fruktozlu mısır şurubu da bu gruba dahil.
• Polyoller: sorbitol, mannitol, laktitol, ksilitol, eritritol, maltitol ve izomalt gibi şeker alkolleri. Bunlar yapay tatlandırcılarda bulunmaktadır.
• Bazı hastalarda diyeti uygulamaya başladıktan sonraki hafta şikayet ve semptomlarda iyileşmeler görülürken, bazı hastalarda ise birkaç hafta beklemek gerekmektedir.
• Bu noktada kişinin kendi kendini takip edebilmesi çok önemlidir.
• Sindirim semptomlarından yeterince kurtulduğunuzu düşünüldüğünde ikinci aşamaya geçilebilmektedir.
• Bu diyetle 8 haftaya kadar bağırsak semptomlarında iyileşme görülmediyse; tekrar tahlil ve tetkikler yaptırılmalıdır.

Düşük FODMAP Diyete Yeniden Giriş:

• Bu aşama, yüksek FODMAP gıdalarının sistematik olarak tekrar kullanılmasını içermektedir.
• Birey birinci aşamaya başladıktan 4-5 hafta sonra solunum testine sokulmaktadır ve yasaklanan veya kısıtlanan besinler (bal, elma, fasulye gibi) teker teker bireysel koşullara uygun olarak diyete eklenmektedir.
• Bu uygulamanın amacı hangi tür FODMAP besinlerini tolere edebileceğinin kişinin belirlemesidir.
• Besinleri tolere etme düzeyi her birey için farklı olmakla birlikte ne düzeyde tolere edebildiği de değişkenlik göstermektedir.
• Bu açıdan, uygun besinler konusunda yönlendirebilecek ve izleyecek  bir diyetisyen ile gerçekleştirilmesi önerilmektedir.
• Aynı zamanda bu aşama hangi besinleri yeniden diyete eklenmesi konusunda yardımcı olmaktadır.

Düşük FODMAP Diyet Kişiselleştirme

• Bu aşama, bireyin artık uzun vadede yaşam tarzı haline getireceği beslenme düzenine adapte olmaya çalıştığı süreçtir.
• Diyet çeşitliliğini ve esnekliğini artırmak için bu son aşamaya geçmek önemlidir.
• Bu nitelikler uzun vadeli uyumluluk, yaşam kalitesi ve bağırsak sağlığının iyileştirilmesiyle bağlantılıdır.

Düşük Fodmap diyeti kilo verdirir mi?

• Düşük FODMAP diyeti isteğe göre bilinçsizce yapılmamalıdır.
• İBS, crohn hastalığı, ülseratif kolit ve bazı gastrointestinal hastalıklarda yararlı olabileceği düşünülmektedir.
• Bu nedenle bu tür rahatsızlıklar ve semptomları bulunuyorsa uzmana danışarak uygulamayı düşünülmelidir.
• Her bünyede hastalığın farklı semptomları görülebileceği gibi, iyileşme süresinde de farklılıklar mutlaka görülecektir.
• Bu nedenle kişinin kendisini iyi takip etmesi ve hangi besinleri tolere edip edemediğimini gözlemlemek tedaviyi olumlu yönde etkileyecektir.
• FODMAP diyetini 8 haftadan uzun bir sürede yapmak fayda yerine zararlara sebep olabilmektedir.
• Bu nedenle iyileşme sürecini iyi takip etmek gerekmektedir.
• Diyet mutlaka konu ile ilgili tecrübeli bir diyetisyen tarafından hazırlanmalı ve takibi yapılmalıdır.

Su Diyeti Nedir yazımızı okumadan geçmeyin.

Daha fazla yemek tariflerimiz için buraya tıklayınız

Google Play ücretsiz indir : Form Assist

App Store ücretsiz indir : Form Assist

Dyt. Berrin KOLSUZOĞLU

Form Assist Diyetisyeni