Vücut Ağırlığı ve İnfertilite (Kısırlık) İlişkisi Nedir?

Kısırlık ve Vücut Ağırlığı

İnfertilite özellikle son yıllarda vücut ağırlığı, beden kütle indeksi ve beslenme ile ilişkilendirilen bir konudur. İnfertilite, tüm şartlar sağlanmasına rağmen gebelik durumunun gerçekleşememesidir. Erkek veya kadında bulunan bir sorundan dolayı meydana gelen infertilite, çiftlerin %15’ini etkilemekte ve her geçen gün görülme sıklığı artmaktadır. 

Sağlık bakanlığının 2010 verilerine göre Türkiye’de 2 milyon kişi infertilite sorunu ile karşı karşıyadır. Birçok sağlık problemi gibi infertilite de yaşam tarzı ve bireysel özelliklerden etkilenmektedir ve obezite ile beslenme alışkanlıkları baş sıralarda yer almaktadır. 

Vücut ağırlığının azalması ile hem doğurganlık hem de sağlıklı bir gebelik geçirme artmaktadır. Erkek ve kadın için beden kütle indeksinin ideal sınırların dışında olması infertiliteyi artırmaktadır. Obezite, vücutta aşırı miktarda yağ dokusunun olması olarak tanımlanmaktadır. 

Vücut ağırlığının boyun karesine bölünmesi ile bulunan beden kütle indeksi obezitenin belirleyicilerindendir. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması verilerine (TBSA 2014) göre Türkiye’de kadınların %41’i, erkeklerin ise %20’si obezdir. 

İnfertilite ve Obezite

İnfertilite riski, çiftlerden her ikisinin de obez olması ile katlanarak artmaktadır. Erkek obezitesi; uyku apnesi, normal olmayan seksüel fonksiyonlar, hormon değişimleri gibi sorunlara yol açabilir. Erkek beden kütle indeksinin artması androjen hormonu seviyelerini düşürür. Kadın obezitesi, kanda bulunan androjen hormonunu, insülin hormonunu ve LH hormonunu artırmaktadır. Tüm bunlar doğurganlığı etkilemektedir. Toplumdaki kadınların çoğunda görülen polikistik over sendromu yumurtlamayı azaltmaktadır.

Yumurtlamayı artırmak için tedavi olarak diyet ve düzenli egzersiz önerilmektedir. Obez kadınlarda doğurganlığın normal kilolu kadınlara oranla daha düşük olmasının nedeni, yumurta hücrelerinin, hormonların ve metabolik olayların vücutta olumsuz etkilenmesi olarak görülmektedir. Ayrıca obez bireylerdeki insülin ve leptin hormonlarının değişimleri de yumurtlamayı önleyebilmektedir. 

İnfertilite ve Beslenme Önerileri 

1. Kişi ideal vücut ağırlığına ulaşmalıdır.
2. Düzenli diyet ile egzersiz programı beraber yürütülmelidir.
3. Karbonhidratın türü ve miktarı insülin hormonunu etkilemektedir. Bu yüzden kişiye uygun miktarda doğru karbonhidrat türü önerilmelidir.
4. Protein tüketimi hormon dengesinin sağlanmasında etkili olmaktadır. Günlük beslenmeye hayvansal ve bitkisel protein kaynakları eklenmelidir.
5. Sağlıklı yağ kaynaklarının düzenli olarak alımı sağlanmalıdır. Sağlıklı yağlar, yağ metabolizmasına katılarak yağ dokusunun azalmasına destek olurlar.
6. Günlük 25-30 gram kadar lif alınması vücut ağırlığının ve hormon dengesinin korunmasına yardımcı olmaktadır.
7. Beslenme programı kişiye özel olmalı, kişiyi olumsuz etkileyen besinler diyetinden çıkarılmalıdır.
8. Vücut ağırlığının korunmasına yardımcı olan besinler günlük programa eklenmelidir.

Daha fazla yemek tariflerimiz için buraya tıklayınız

Google Play ücretsiz indir : Form Assist

App Store ücretsiz indir : Form Assist

Dyt. Meltem Pınar YILDIRIM

Form Assist Diyetisyeni

Kaynaklar:

1. World Health Organization (WHO), Obesity: preventing and managing the global epidemic. 2000: World Health Organization.
2. Stevens, G.A., et al., National, regional, and global trends in adult overweight and obesity prevalences. Popul Health Metr, 2012. 10(1): p. 22.
3. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010: Beslenme Durumu ve Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi Sonuç Raporu. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931, Ankara 2014.
4. Koçyiğit, O.T., İnfertilite ve sosyo-kültürel etkileri. İnsanbilim Dergisi, 2012. 1(1): p. 27-37.
5. Du Plessis, S.S., et al., The effect of obesity on sperm disorders and male infertility. Nature Reviews Urology, 2010. 7(3): p. 153-161.
6. Aktaran Ş, Akarsu E, Çelenk A. Polikistik over sendromunda obeziteden bağımsız olarak artmış plazma homosistein düzeylerinin insülin rezistansı ile korelasyonu. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2007;27(4):508-512.
7. Moran LJ, Brinkworth GD, Norman RJ. Dietary theraphy in polycystic ovary syndrome. Semin Reprod Med 2008;26(1):85-92.
8. Ornstein RM, Copperman NM, Jacobson MS. Effect of weight loss on menstrual function in adolescents with polycystic ovary syndrome. J Pediatr Adolesc Gynecol 2011;24(3)161-165.