Beslenme ·
Siyah Çay Nedir? Faydaları Nedir? Etkileri Nelerdir?
Siyah Çay
- Siyah Çay 5000 yıldır kullanılan çay yaprakları, günlük içecek tercihinde tüm dünyada sudan sonra ilk sırada yer almaktadır.
- Türkiyede, üretilen çay en çok siyah çay formunda tüketilmektedir.
- Dünyada ise Hindistan ve batısında kalan ülkelerde siyah çay; Çin, Japonya ve diğer uzakdoğu ülkelerinde ise yeşil çay tüketimi daha fazladır.
- Siyah çay, çay yapraklarının ezilmesi ile ortaya çıkan polifenol oksidaz enzimi yardımıyla meydana gelmektedir.
- Siyah çay eldesi için yeşil çay yapraklarına koparma, soldurma, kıvırma ve kurutma işlemleri uygulanmaktadır.
- Soldurma işlemi yaprakların kıvrılmaya uygun gelmesi için uygulanan bir işlemdir.
- Kıvırma işlemi sonunda yaprakların fermantasyon süreci başlamaktadır.
- Üretime göre siyah çay son halini almaktadır.
- Çay, sebze ve meyvelerde bulunan flavonoidler başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere, obezite, diyabet, tansiyon ve kansere karşı korucudur.
- Yeşil çay ve siyah çay temelde aynı şeyler olsalar da antioksidan etkileri farklı şekilde görülmektedir.
- Kateşinler, polifenoller grubundan kimyasallardır ve antioksidan özellik kazandıran bileşikler bunlardır.
- Siyah çaya rengini ve kendine has aromasını veren bileşik kateşinlerdir.
- Çayın birçok demleme çeşidi vardır ve siyah çay için en yaygın tüketim demleme yöntemidir.
- İngiltere’de siyah çay süt ile tercih edilmekte iken Türkiye’de demlenmiş olarak, batı ülkelerinde ise tek kullanınlık poşetler olarak tercih edilmektedir.
- Çayda doğal olarak kafein bulunmaktadır ve içeriğindeki kafein miktarı çayın demleme süresi, demlerken çayın karıştırılması, çay/su oranı, çayın miktarı, çayın tüketildiği bardak büyüklüğüne göre değişmektedir.
- 200 ml siyah çay ortalama 40mg kadar kafein içermektedir ve günlük kafein tüketiminin 300 mg olması gerekmektedir.
Siyah Çayın Faydaları Nedir
- Siyah Çay kalp ve damar hastalıkları, inme, hipertansiyon, kanser, eklem kireçlenmesi, viral ve inflamatuar hastalıklara karşı koruyucudur.
- Kemik yoğunluğunu düzenlediği de bilinmektedir.
- Son yapılam çalışmalar kateşinlerin kilo vermeye yardımcı olduğunu göstermektedir ve kan yağlarını azalttığı da görülmektedir.
- Siyah çay ile ilgili bir diğer konu ise demir eksikliğidir.
- Demir eksikliğine neden olan birçok faktör bulunmaktadır.
- Diyet ile demirin nasıl artacağı ve azalacağı bilinmektedir ve hayvansal ürünlerden gelen demirin diğer besinlerden etkilenmediği bilinmektedir.
- Bitkisel kaynaklardan gelen demir, polifenoller, fitat, diyet lifi ve proteinler gibi bileşenlerden etkilenmekte ve emilimleri azalmaktadır.
- Çay, polifenol içeriği sebebiyle demir emilimi azaltmaktadır ancak demir emiliminin sadece çay tüketimine bağlanmaması gerektiği söylenmektedir.
- Günlük yeterli ve dengeli bir diyetle beslenen kişilerin kafein miktarını göz önünde bulundurarak çay içebilecekleri bildirilmektedir.
Daha fazla yemek tariflerimiz için buraya tıklayınız
Google Play ücretsiz indir : Form Assist
App Store ücretsiz indir : Form Assist
Uzm. Dyt. Meltem Pınar YILDIRIM
Form Assist Diyetisyen
Kaynaklar:
- Hadler, B., Pramanick, S., Mukhopadhyay, S., Giri, A.K. Anticlastrogenic effects of black tea polyphenols theaflavins and thearubigins in human lymphocytes in vitro. Toxicology in Vitro. 20, 608- 613, 2006.
- Leung, L.K., Su, Y.,Chen, R., Zhang, Y.H., Chen Z. Theaflavins in black tea and catechins in green tea are equally effective antioxidants, Journal of Nutrition. 132(4), 2248- 2251, 2002.
- Maughan E.J., Griffin J., Caffeine ingestion and fluid balance: A rewiev, Journal of Human Nutrition and Dietetics, 16, 411- 420, 2003.
- Scott, D., Rycroft, JA., Apsen, J., Chapman, C., Brown, B. The effect of drinkinig tea at high altitude on hydration status and mood. European Journal of Applied Psychology. 91(4), 493- 498, 2004.
- Hodgson, J.M., Puddey, I.B., Croft, K.D., Burke, V., Mori,T.A., Caccetta, R.A., Beilin, L.J. Acute effects of ingestion of black and green tea on lipoprotein oxidation, The American Journal of Clinical Nutrition. 71,1103- 1107, 2000.
- Vita, J.A. Tea consumption and cardiovascular disease: Effects on endothelial function. The Journal of Nutrition. 133, 3293- 3297, 2003.
- Cheng, Y.O. All teas are not created equal The Chinese green tea and cardiovascular health. International Journal of Cardiology. 108(2), 301–308, 2006.