Haşimato Tiroidi Nedir? İlişki Hastalıklar Neledir?

Metabolik Sendrom ve Obezite

• Metabolik Sendrom (MetS) tüm dünyada ölümlere en çok neden olan kalp ve damar hastalıkları, diyabet ve inme hastalığını içeren genel bir tanımlamadır.
• Bel çevresinde genişleme, iyi kolesteroldeki düşme, kanda yağ asitlerinin yükselmesi, yüksek tansiyon ve bozulmuş glukoz seviyesi metabolik sendrom tanımlaması için belirlenen kriterlerdir.
• Eğer bireyde bu beş kriterden 3’ü varsa kişiye metabolik sendrom tanısı konur.
• Genetik yapı, fiziksel aktivite durumu, yaş, cinsiyet, beslenme durumu metabolik sendrom görülme sıklığını etkilemektedir.
• Metabolik sendromun altında yatan mekanizma henüz tam olarak anlaşılamamıştır.
• Son yıllarda özellikle kadınlarda obezite daha sık görülmektedir.
• Obezite, insülin direnci ve metabolik sendrom ile yakından ilişkidir.
• Obez kişilerde kalp ve damar hastalıkları görülme oranı normal vücut ağırlığına sahip kişilere göre daha fazladır.
• Obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, yüksek kan şekerine; göbek bölgesindeki aşırı yağlanma damar tıkanıklıkları ve inme gibi ciddi sağlık problemlerine neden olmaktadır.

Haşimato Nedir?

• Haşimato tiroidi, tiroid bezinde gelişen bağışıklık sisteminin kendi vücut hücrelerine saldırması sonucu meydana gelen bir hipotiroidi çeşididir.
• Kadınlarda erkeklere göre 7 kat daha fazla görülür.
• Hipotiroidi çeşitleri arasında en sık görülen Haşimatodur.
• Çalışmalar tiroid hastalıklarının kalp ve damar rahatsızlıklarıyla ilişkili olduğunu belirtmektedir.
• Kronik bir hastalık olan Haşimato tiroidinde özellikle menopoz ile birlikte metabolik sendrom ve obezite görüldüğü araştırmalarca düşünülmektedir.
• Yapılan bir çalışma sonucunda Haşimato hastalarında metabolik sendrom menapoz sonrası dönemde daha çok görülmektedir.
• Menopoz ile beraber östrojen seviyeleri azalır ve metabolik sendrom östrojen eksikliği ile beraber ortaya çıkmaya başlar.
• Açlık kan şekeri, kan yağları, yüksek tansiyon ve göbek bölgesinde yağlanma gibi metabolik sendrom kriterleri haşimato tiroidinde bulunmaktadır.
• Haşimato tiroidinde vücut kütle indeksi ve obezite oranı yüksektir.
• Haşimato genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve selenyum yetersizliğinden etkilenmektedir.
• Haşimatonun kalıcı bir tedavisi yoktur. Metobolik sendrom ve obezite görülmemesi için haşimatoda beslenmeye dikkat edilmelidir.

Haşimato Tiroidinde Beslenme Nasıl Olmalıdır?

• Haşimato, hipotiroidi çeşididir ve hipotiroidiye uygun bir beslenme programı oluşturulmalıdır.
• Metabolik sendromun içerdiği hastalıklar önlemek ve ideal vücut ağırlığında olmak için sağlıklı beslenme düzenine geçilmelidir.
• İyotsuz tuz kullanılmalı ve tuz içeren tüm gıdalara dikkat edilmelidir.
• Salçalar, salamura ürünler, paketlenmiş gıdalar ve içerisine ne koyulduğu bilinmeyen besinler tercih edilmemelidir ve paketlenmiş ürünlerin hepsi beslenme programından çıkarılmalıdır.
• İşlenmiş gıdalar hormon metabolizmasını etkileyeceğinden hastalığın seyrini etkiler ve haşimato ile ilişkili obezite ve diğer hastalıklara sebep olur.
• İşlenmiş un ürünleri yerine tam buğday unu içeren hatta mümkünse glutensiz ürünler tüketilmesi önerilmektedir.
• Margarin gibi zararlı yağlar yerine zeytinyağı gibi bitkisel yağlar tercih edilmelidir.
• Omega- 3 tiroid hormonlarının düzenlenmesinde rol aldığından balık ve omega- 3 desteği alınmalıdır.
• Tiroid hastalıklarında selenyum, magnezyum ve çinko desteği hastalığın hasarlarına karşı vücudu korumaktadır.
• Vücut ağırlığını korumak adına kaliteli protein kaynakları olan balık, yağsız et, yumurta ve organik süt ve yumurta tercih edilmelidir.
• Günlük su tüketimi kilogram başına 30 mililitre olacak şekilde hesaplanmalıdır ve tüketilmelidir.
• Tiroid bezinin çalışmasını azaltan guatrojen denen brokoli, lahana, turp, alabaş, karnabahar, brüksel lahanası gibi besinlerin tüketimi kısıtlanmalıdır.
• Haşimato bağışıklık sistemi hastalığı olduğundan bağışıklığı koruyan, güçlendiren, hücre yenilenmesinde görev alan B grubu vitaminler alınmalıdır.
• Hipotiroidide A vitamini değerleri yüksek olarak seyretmektedir.
• Kullanılan ilaç ve takviye besinlerde A vitamini olup olmadığı kontrol edilmelidir.
• Hipotiroidide metabolizma yavaşlamaktadır. Az az ve sık beslenmek metabolizmayı hızlı çalıştırmaktadır.
• Yeşil çay tüketimi de metabolizmayı hızlandırmaktadır.
• Şekersiz olarak günlük olarak yeşil çay tüketimi önerilmektedir.
• Sağlıklı beslenmenin temel adımı olan sebze ve meyve tüketimi yeterli olarak sağlanmalıdır.

Daha fazla yemek tariflerimiz için buraya tıklayınız

Google Play ücretsiz indir : Form Assist

App Store ücretsiz indir : Form Assist

Uzm. Dyt. Meltem Pınar Yıldırım

Form Assist Diyetisyeni

Kaynaklar:

1. Balkau B, Valensi P, Eschwe`ge E, Slamad G. A review of the metabolic syndrome. Diabetes Metab 2007;33:405–413.
2. Balkau B, Vernay M, Mhamdi L, Novak M, Arondel D, Vol S, et al. The D.E.S.I.R. study group. The incidence and persistence of the NCEP (National Cholesterol Education Program) metabolic syndrome. The French D.E.S.I.R. study. Diabetes Metab 2003;29:526–532.
3. Erem C, Hacıhasanoglu A, Deger O, Topbasm M, Hosver I, Onder Ersoz H, et al. Prevalence of metabolic syndrome and associated risk factors among Turkish adults: Trabzon MetS study. Endocrinology 2008;33:9–20.
4. Bruckert E. Abdominal obesity: A health threat. Presse 
Med. 2008;37(10):1407-1414.
5. Koh KK, Han SH, Quon MJ. Inflammatory markers and the metabolic syndrome: insights from therapeutic interventions. J Am Coll Cardiol 2005;46:1978-1985.
6. Türk Kardiyoloji Derneği. METSAR “Türkiye Metabolik Sendrom Araştırması”. 21. Ulusal Kardiyoloji Kongresi; 16- 20 Kasım 2005: Antalya, Türkiye.
7. Park YW, Zhu S, Palaniappan L, et al. The metabolic syndrome: prevalence and associated risk factor findings in the US population from the Third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988-1994. Arch Intern Med 2003;163:427-436.
8. Palaniappan L, Carnethon MR, Wang Y, Hanley AJ, Fortmann SP, Haffner SM, et al. Predictors of the incident metabolic syndrome in adults: the Insulin Resistance Atherosclerosis Study. Diabetes Care 2004; 27:788-793.
9. Brix, T. H., Hegedüs, L. (2012). Twin studies as a model for exploring the aetiology of autoimmune thyroid disease. Clinical endocrinology, 76(4), 457-464.
10. Wu, Q., Rayman, M. P., Lv, H., Schomburg, L., Cui, B., Gao, C., Chen, P., Zhuang, G., Zhang, Z., Peng, X., Li, H., Zhao, Y., He X., Zeng, G., Qin, F., Hou, P., Shi, B. (2015). Low population selenium status is associated with increased prevalence of thyroid disease. The Journal of Clinical Endocrinology ve Metabolism, 100(11), 4037-4047.