Kinoa Bitkisi Nedir? Faydaları Nelerdir? İçeriği Nedir?

Kinoa Bitkisi

Kinoa, tek yıllık bir bitki olup dünyada son 20 yıl, ülkemizde ise son 10 yıl içinde popüler hale gelmiştir. Özellikle insan ve hayvan beslenmesinde kendine yer bulmakta ve üzerinde çok fazla sayıda araştırma yapılmaktadır. Kinoa tarımının ne zaman başladığı tam olarak bilinmemekle birlikte araştırmacılar milattan önce 3000 yıllarına dayandığını ve Orta ve Güney Amerika yerlileri tarafından yetiştirildiğini tahmin etmektedir. 

Aztek ve İnka uygarlıkları kinoa için ‘tahıl ana’ tanımını kullanmışlardır. Avrupa kinoa tarımı ile 1970’li yıllarda tanışmıştır. Çok sık adı geçen ve kullanılan bir tahıl olsa da kinoa hakkında kişilerin çoğu fikir sahibi değildir. Bazı görüşler kinoanın dünyadaki açlık sorununu çözebilecek bitkilerden birisi olduğunu söylemektedir. Hem besin değeri yüksektir hem de bozkır iklimine uygun olduğundan tarımı için geniş bir alan bulunmaktadır. 

Küresel ısınma sonucu pirinç üretiminin azalması kinoa üretimi için bir fırsat doğurmaktadır. Amerika kıtasında milattan önce dahi kullanılan bu bitki Avrupa için son yıllarda önemli derecede kurtarıcı bir besin sayılmaktadır.

Kinoa Bitkisinin İçeriği Nedir?

Kinoa bitkisinin tohumlarının besleyicilik değeri çok yüksektir. Protein, kalsiyum, demir, E vitamini ve B vitamini için iyi bir kaynaktır. İnsanlarda doku yenilenmesi ve yapımı için gerekli 8 temel aminoasit kinoada bulunmaktadır. 

Lisin, sistein ve diğer tahıllarda düşük olan metionin aminoasitleri de kinoa tahılında yüksektir. Bu aminoasitlerin vücutta eksikliğinin hissedilmemesi için karışık tahıl çeşitleri ile beslenme önerilmektedir. 

Kinoa buğday, çavdar, yulaf, mısır ve pirinç gibi tahıllardan çok daha yüksek oranda protein içermesi nedeniyle çok iyi bir alternatiftir. Gluten içermediği için de gluten hassasiyeti veya intoleransı olan kişilerde, vegan beslenmede karbonhidrat ihtiyacını karşılayan protein kaynağıdır.

Kinoa bir çok şekilde kullanılmakta, çorba ve ekmek için gıda endüstrisinde geniş bir yer tutmaktadır. Günlük hayatta çorba, salata, pilav olarak kullanılmaktadır. Fonksiyonel beslenme tarzı benimseyen bireyler filizlendirilmiş kinoa tohumlarını tercih etmektedir. 

Kinoa bitkisinin tohumu gibi yaprakları da pişirmeye uygundur. Kinoa, %5 yağ, %60 karbonhidrat, %4 lif içermektedir. Çok iyi bir protein kaynağı olan kinoa aynı zamanda A,B,C,D ve K vitaminleri içerir. Kinoa bitkisel bir besin olduğundan kolesterol içermez ve kalsiyum, fosfor, magnezyum, potasyum, demir, bakır, manganez, çinko açısından zengindir. 

Düşük sodyum içeriği sodyum kısıtlaması olan hastalar için faydalıdır. Kalsiyum açısından bir çok tahıldan zengin olması hayvansal kaynak kullanmadan kalsiyum ihtiyacını karşılamaya yardımcı olur.

Daha fazla yemek tariflerimiz için buraya tıklayınız

Google Play ücretsiz indir : Form Assist

App Store ücretsiz indir : Form Assist

Dyt. Meltem Pınar Yıldırım

Form Assist Diyetisyeni

Kaynaklar

1. Miranda, M., Vega-Galvez, A., Quispe-Fuentes, I., Rodriguez, M.J. Maureira, H. and Mar- tinez, E.A. 2012. Nutritional Aspects of six quinoa (Chenepodium quinoa willd.) Ecotypes from there geogrophicd areas of Chile. Chilean Journal of Agricultural Research, 72(2), 175-181.
2. Aguilar, P.C. and Jacopsen, S.E. 2003. Cultivation of quinoa on the peruvian altiplano. Food Reviews International, 19, 31-41.
3. ,H.D. and Ruiz, R.A. 2010. Reproductive partitioning in sea level quinoa (Cheno- podium quinoa Willd.) cultivars. Field Crops Research, 118, 94-101.
4. Bhargava, A., Shukla, S. and Ohri, D. 2007. Genetic variability and interrelationship among various morphological and quality traits in quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). Field Crops Research, 101(1), 104-116.
5. James, L.E.A. 2009. Quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) Chapter 1: Composition, Chem- istry, Nutritional, and Functional Properties. Advances in Food and Nutrition Re- search, 58, 1-31.
6. Repo-Carrasco-Valencia, R. and Serno, L.A. 2011. Quinoa (Chenepodium quinoa Willd.) as a source of dietary fiber and other functional components. Cienc. Tecnol. Ali- ment, 31(1), 225-230. Schulte auf’m Erley, G., Kaul, G., Kruse, M., Aufhammer, W. 2005.
7. Yield and nitrogen utilization efficiency of the pseudocereals amaranth, quinoa and buckwheat under different nitrogen fertilization. European J. Agron., 22, 95-100.
8. Sigsgaard, L., Jacobsen, S.E. and Christiansen, J.L. 2008. Quinoa, Chenopodium quinoa, provides a new host for native herbivores in northern Europe: Case studies of the moth, Scrobipalpa atriplicella, and the tortoise beetle, Cassida nebulosa. Journal of Insect Science, 8(49), 1-4.