A Vitamini Nedir?
İlk tanınan vitaminlerden olan A vitaminin kimyasal yapısı balık yağından kristalleştirerek ayrılması sonucu bulunmuştur. En zengin kaynağı karaciğerdir. Diğer kaynakları ise; yeşil yapraklı sebzeler, havuç, yumurta, kayısı, süt, tereyağı ve domatestir. Ekmek, et ve tavukta ise çok az miktarda bulunmaktadır.
A vitaminin vücutta kullanılan formu retinoldür. Diğer formlar vücutta retinole dönüştürülmektedir. A vitamininin ince bağırsaklardan emilebilmesi için yağ ve safranın bulunması gerekmektedir. Safra kesesi yetersizliklerinde, çölyak hastalığı gibi hastalıklarda A vitamini emilimi güçleşmektedir. Diyette yağdan gelen enerjinin %7’den az olması durumunda A vitaminin emilimi yok denecek kadar azdır.
A vitaminin vücuttaki işlevleri ise aşağıda yer almaktadır
- En önemli işlevi gözün farklı ışıklarda görmesini desteklemesidir.
- Bu sebeple A vitamini yetersizliğinde gece körlüğü oluşmaktadır.
- Embriyonik olarak beyin, omurga, göz, kalp, dudaklar ve kemiklerin gelişiminde rol oynamaktadır.
- Kansere karşı koruyucudur.
- Vücutta kullanılan T4 tiroid hormonunun sentezlenmesinde görev almaktadır.
- Enfeksiyonlara karşı koruyucudur ve bağışıklık sisteminde koruyucu olan hücrelerin üretimi için gereklidir.
A vitamini yetersizliğinde ortaya çıkan hastalıklar aşağıdaki gibi sıralanmaktadır
- Gece körlüğü: En bilinen eksiklik belirtisidir.
- Tedavi edilmediği takdirde kalıcı körlük gelişebilmektedir.
- Ülser: A vitamini yetersizliğinde mide ve bağırsakları öreten dokuda zayıflama görülmektedir ve buna bağlı olarak ülser gelişmektedir.
- Enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riski artmaktadır.
A vitamini gereksinimi
A vitaminine duyulan ihtiyacın saptanması vitamin yetersizliğine bağlı belirtilerin iyileştirilmesi esas alınarak bulunmuştur. ABD Tıp Enstitüsüne göre önerilen günlük tüketim standardı.
Mcg: mikrogram
- 0-6 ay: 400 Mcg
- 7-12 ay: 500 Mcg
- 1-3 yaş: 300 Mcg
- 4-8 yaş: 400 Mcg
- 9-13 yaş erkek: 600 Mcg
- 14-18 yaş erkek: 900 Mcg
- 9-13 yaş kız: 600 Mcg
- 14-18 yaş kız: 700 Mcg
- 19+ erkek: 900 Mcg
- 19+ kadın: 700 Mcg
- Gebe: 770 Mcg
- Emzikli: 1300 Mcg olarak belirtilmiştir.
Enfeksiyon hastalıklarında A vitamini gereksinimi artırılmalıdır.
Google Play ücretsiz indir : Form Assist
App Store ücretsiz indir : Form Assist
Dyt. Kerime Bade Turan
Form Assist Diyetisyen